AKTS

Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS) ilk olarak 1989 yılında Erasmus programı çerçevesinde, öğrencilerin yurt dışında yaptıkları eğitimler sırasında aldığı kredilerin, kendi kurumlarına geri döndükten sonra devam ettikleri eğitim programına sayılan krediler olarak aktarılması için bir yöntem olarak başlatılmıştır. Temel olarak AKTS, Avrupa Yükseköğretim Alanı (EHEA) 'nda eğitim kalitesini yükseltmek için, yükseköğretim programları ile yükseköğretim derslerini daha şeffaf hale getirmek ve farklı kurumlar, farklı ülkeler ve farklı alanlarda eğitim almayı sağlayan öğrenci hareketliliğini artırmak amacıyla Bologna sürecinde bir araç olarak tasarlanmıştır. AKTS, öğrencilerin okul içinde ve dışındaki tüm zorunlu öğrenim etkinliklerini gerçekleştirmek için genelde gereksinim duydukları zamanın “öğrenci ders yükü” olarak belirlenmesi esasına dayanan standart bir kredi sistemini tanımlamaktadır. Bu kapsamda, resmî öğrenme ortamlarında tanımlanmış öğrenme çıktılarını başarmak için yapılan teorik ders, pratik çalışma, seminer, panel, öğrenci sunumu, proje ve sınavlar ile sınavlara, sunumlara, proje ve diğer etkinliklere hazırlanmak için yapılan çalışmalara ayrılan zamanlar öğrencilerin iş yükünden sayılmaktadır. AKTS, yükseköğrenimde öğrenci merkezli öğrenim ortamları tasarlamaya ve ulusal sistemleri Avrupa ülkelerindeki diğer kurumlarla daha uyumlu hale getirmeye de yardımcı olmaktadır.

Bir dersin AKTS kredisi, o dersin iş yükünü ve açıklanan öğrenme çıktılarını temsil eder. Bu nedenle, program çıktılarını belirlemek ve buna göre, programdaki her dersin öğrenme çıktılarını tanımlamak, bu sistemi düzgün bir şekilde yapılandırmak için gereklidir. Program çıktıları, bir mezunun söz konusu programı tamamlaması ile kazandığı yeteneklerin ve yeterliklerin toplamı anlamına gelir. Belli bir dersin öğrenme çıktıları ise güvenilir bir şekilde doğrulanabilir olması ile öğrencilerin bir dersin sonunda elde ettikleri önemli ve temel öğrenme hacmini tanımlar.

Öğrenilen öğrenme çıktılarına ve bunlara bağlı iş yüküne dayanan öğrenme kapsamı, AKTS kredileri ile ifade edilmektedir.  Buna göre 1 AKTS kredisi, 25-30 saatlik öğrenci çalışması anlamı taşımaktadır. Böylelikle bir öğrencinin bir akademik yıl için beklenen tam zamanlı iş yükü, 1500 ile 1800 saat arasında değişir ve toplamda 60 AKTS kredisine karşılık gelmektedir. Her öğrencinin belirli bir dersin öğrenme çıktılarını elde etmesi için ayırması gereken zaman bireysel olarak farklılık gösterebilir ancak bu hesaplama ile bir öğrencinin iş yükü belirtilmektedir.

Haziran 1999'da Bologna Deklarasyonu'nda 29 Avrupa ülkesi tarafından kabul edildiği üzere, Avrupa Yükseköğretim Alanı nitelikleri çerçevesinde kolayca tanınabilir ve karşılaştırılabilir derecelerde ortak bir yapı kurulmuştur. "Birinci Düzey" olarak adlandırılan Lisans derecesi, 3 yıllık programlarda 180 krediden ve 4 yıllık programlarda 240 krediden oluşur. "İkinci Düzey" olarak tanımlanan Yüksek Lisans derecesinin ise en az 60 kredisi  ikinci düzey seviyesinde  olmak üzere toplam 90 veya 120 krediye sahip olması gerekmektedir. “3. Düzey” Doktora derecesidir.

2003 yılında Berlin Tebliği (Communiqué) sırasında, yükseköğretim sistemleri için iş yükü, seviye, öğrenme çıktıları, yeterlilikler ve profil gibi karşılaştırılabilmesi ve uyumlu niteliklerin ayrıntılı bir çerçeve oluşturması amacıyla Avrupa devletlerinin teşvik edilmesi gerektiği ilan edilmiştir. AKTS çalışmaları bu bakımdan önem taşımaktadır.